Taxonomie van Bloom: Let op bij de analyse opdracht

In onze opleiding, trainingen en workshops maken we regelmatig gebruik van de taxonomie van Bloom om snel goede verrijkingsopdrachten te verzinnen. Opdrachten die zowel de hoogbegaafde leerlingen als de rest van de klas ten goede komen.

Wat ons hierbij opvalt, is dat met name het verzinnen van goede analyse-opdrachten moeilijk blijkt. Vandaar in dit artikel wat extra uitleg.

Maar eerst,

Wat is de taxonomie van Bloom?

Volgens de taxonomie van Bloom behoren de denkvaardigheden analyseren, evalueren en creëren tot een hogere orde dan onthouden, begrijpen en toepassen. Deze hogere orde denkvaardigheden kun je aanspreken door een ander type vragen aan leerlingen te stellen dan doorgaans gebeurt in de lesmethodes.

Hierboven zie je de denkvaardigheden in een piramide staan. Bovenin staat creëren. Deze staat daar omdat om te kunnen creëren de denkvaardigheden die eronder staan ook nodig zijn. In ieder geval om tot een zo goed mogelijk product of oplossing te komen.

Hier vind je voorbeeldopdrachten rondom Sinterklaas

Wat is analyseren?

Analyseren is een van de hogere orde denkvaardigheden. Bij analyse draait het om het doorgronden van iets. Dat iets kan informatie zijn, een idee, een ding, een dier, kortom, van alles. Doorgronden vraagt om acties als:

• Onderzoek
• Uitpluizen
• Vergelijken
• Zoeken naar
• Verbinden met
• Opdelen

Een van de eenvoudigste analyse-opdrachten is het zoeken naar overeenkomsten en verschillen.

Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen ontbijtkoek en shampoo?
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen kinderen en volwassenen?
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen optie A en optie B?
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen potloden en pennen?

Om antwoord te geven op deze vragen zul je beide producten, groepen mensen of opties moeten bestuderen om de kenmerken naast elkaar te leggen. Alleen op deze manier kun je vinden wat overeenkomt en wat verschilt.

Je categoriseert, ordent, overziet, rangschikt, verbindt en ontleed om te kunnen vergelijken.

Wat wij zien misgaan bij de analyse opdracht

Het bedenken van een goede analyse opdracht blijkt in de praktijk nog niet zo simpel. Hieronder een aantal vragen en opdrachten om dit te laten zien

Onderzoek wat de ingrediënten zijn van deze shampoo.
Wat is een volwassene?
Zoek uit of er duurzame pennen bestaan.

Wat je bij deze opdrachten en vragen ziet gebeuren is dat er soms wel letterlijk staat onderzoek maar dat het eigenlijk gaat om een opzoekvraag. Je kunt letterlijk de fles shampoo pakken, een woordenboek opzoeken of internet gebruiken om de antwoorden te vinden.

We komen regelmatig tegen dat woorden als onderzoek, analyseer of zoek uit in een opdracht worden gezet met het idee dat de kinderen dan gaan analyseren. Helaas werkt dit niet altijd zo.

Beter worden in verrijken via de taxonomie van Bloom? Kijk eens bij het Bloom werkboek van de expertgroep ontwikkelingsvoorsprong

Vraag je af welk denkproces de kinderen door moeten

Het helpt als je jezelf afvraagt welk denkproces de kinderen moeten opstarten. Blijft het bij nadenken hoe ze het antwoord het beste kunnen googelen, of moeten ze vervolgens de gevonden informatie zelf nog verwerken door te analyseren?

Het kan ook gebeuren dat je per ongeluk evaluatie- of creatieopdrachten verzint. Bij deze vragen gaat het om het vormen van meningen met argumenten of het maken van een ontwerp of het verzinnen van een oplossing. Bijvoorbeeld:

Vind jij optie A het beste of optie B?
Schrijf jij het liefst met potlood of pen en waarom?
Bedenk een uitvinding die ervoor zorgt dat je je potlood niet meer kwijtraakt en maak deze.

Om deze opdrachten uit te voeren heb je de stap van analyse wel nodig. Je vergelijkt en zet twee (of meerdere) opties naast elkaar om er vervolgens een mening over te vormen. Eventueel om daarna weer te bepalen welke mogelijkheid het beste binnen je uitvinding (creatie) past.

Je analyse opdrachten controleren

Je kunt je verzonnen analyse opdrachten controleren door te bedenken op welke manier jij de opdracht zou aanpakken. Pak je je telefoon om het antwoord te googelen? Dan heb je heel waarschijnlijk niet te maken met analyse opdracht.

Lijkt het je makkelijk? Test jezelf dan maar eens als oefening!

Hieronder staan een aantal opdrachten en vragen. Ze zijn niet allemaal even duidelijk. Welk type denkproces is nodig? Welke horen specifiek bij analyse volgens jullie?

1. Wat betekent het om geen armen, maar wel handen te hebben?
2. Hoe verhouden Lego en Playmobil zich tot elkaar?
3. Maak een zo lang mogelijke lijst met mogelijkheden om ons schoolplein milieuvriendelijker te maken.
4. Ontleed deze zinnen.
5. Wat is de betekenis van dit gedicht?
6. Wat zal het gewenste effect hebben, oplossing A of B?
7. Onderzoek of menu 4 past bij de eetwensen van onze klas.
8. Staat de straatnaam goed op de kaart?
9. Analyseer de uiterlijke kenmerken van de lynx en de leeuw.
10. Zijn gordijnen een goed idee voor ons klaslokaal?
11. Vind een passend cadeau voor onze leerkracht.
12. Wat heeft onze klasseninrichting gemeen met de inrichting bij jouw thuis?

En wat is jullie antwoord? ?

Niks missen?

Het is fijn als passend onderwijs ook voor (hoog)begaafde leerlingen wordt gerealiseerd. Wij zetten ons daarvoor in. En we delen elke 2 weken gratis informatie en blogs. Wil je niks missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief.