Taakinitiatie is één van de 11 executieve functies. In dit blog ontdek je kort wat achtergrond en geven we kort wat tips. Voor meer informatie raden we het boek: Slim maar… aan van Peg Dawson en Richard Guare.

 

Ik bewonder ze, de mensen die rotklusjes gewoon doen. Alsof het niks is. “Gewoon beginnen, dan ben je er ook eerder vanaf.”
Ik heb aan het einde van de dag vooral nog telefoontjes die ik moet plegen op mijn to-do-lijstje staan. Niet mijn favoriete bezigheid. Ik spreek mensen liever live, met een lekker bakje koffie erbij natuurlijk.
Hé, goed idee: misschien moet ik altijd koffie zetten voor ik ga bellen!

Taakinitiatie

  • Het vermogen om te beginnen aan een klus of activiteit.
  • Gedragsfunctie
  • De ontwikkeling start tussen de voorschoolse periode en de onderbouw
  • Goede ontwikkeling: vervelende klusjes staan aan het eind van de dag niet meer op je to-do-lijstje.
  • Slechte ontwikkeling: Die rotklusje staan er nog wel…

Voorbeeld uit de klas

“Jeetje Milan, wat ben jij goed begonnen zeg!”
“Kijk juf, ik ben ook al begonnen.”
“Ja, ik zie het Daan, heel goed.”
De klas is bezig met zelfstandig werken. Tijdens mijn rondje door de klas zie ik op de weektaken wat ze al gedaan hebben en waar ze mee bezig zijn. Zo nu en dan loop ik ook even naar Daan en Milan die op de gang aan het werk zijn.
Bij mijn volgende ronde:
“Zo, ik zie dat jullie de eerste taak al hebben ingeleverd, goed hoor.”
“Ja en we zijn al halverwege de volgende!”
“Goed zo Daan.”
In de klas help ik hier en daar een leerling. Dan loopt de moeder van Milan de klas in.
“Hoi, ik kom Milan ophalen voor de dokter.”
“Prima. Milan, leg je spullen maar in je laatje. Tot morgen!”
“Mag ik op de gang blijven werken juf?”
“Ja hoor Daan, dat is prima.”
We hebben nog een kwartier voor we gaan opruimen. Ik verwacht dat vrijwel iedereen zijn weektaak voor vandaag af krijgt.
Net voor dat de opruimtijd begint loop ik nog een keer naar de gang.
“Hé, Daan, wat ben jij nou aan het doen?”
“Eh, ik heb een ruimteschip getekend. En ik heb ook gelezen hoor juf.”
“Gelezen? Getekend? Staat dat op je weektaak dan?”
“…”
“Nee, dat staat het niet. En je was zo lekker bezig, je had genoeg tijd om het af te hebben voor vandaag. Wat is er gebeurd?”
“Nou… eh… Milan is weggegaan.”
“Milan is weggegaan?!”
“Ja juf, die zegt altijd wat ik moet doen en dat ik door moet werken.”
“oh”
“Dat is heel handig hoor juf, dat doet mijn moeder ook altijd. Of ze zet de wekker als ik ergens aan moet beginnen.”
“Oké, dat is goed om te weten Daan.”

Wat is het?

Taakinitiatie betekent niks meer dan beginnen zonder uitstel. En wel aan vervelende klusje of activiteiten. Het gaat echt om die taken waar je tegenop ziet.
Bij jonge kinderen gaat het bijvoorbeeld om het opruimen van speelgoed. Geen enkel kind zal zin hebben om zijn spel te stoppen om op te gaan ruimen. Degene die het toch doen hebben een goed ontwikkelde taakinitiatie. Ook het omkleden is een goed voorbeeld.
Taakinitiatie is de taken uitvoeren die gedaan moeten worden. En daarbij hoort ook weten van jezelf wat je nodig hebt om het (wel) te doen.

taakinitiatie executieve functies Specialist Hoogbegaafdheid

Taakinitiatie & Hoogbegaafdheid

Hoeveel saai werk kun jij aan op een dag? Persoonlijk moet mijn takenpakket er niet al te  eenzijdig uitzien. En mocht dat een keer wel gebeuren dan moet het doel  van deze taken mij heel helder zijn. Ik heb het dan nodig om de grotere betekenis ervan in te zien. Het gaat mij iets opleveren. Ik heb iets te bereiken.

Als ik aan de juiste balans denk, dan vind ik het prima als 20% van mijn werk saai is. Nu is het maar de vraag of hoogbegaafde kinderen in ons huidige onderwijssysteem aan deze balans komen. Dat 80% van hun schoolwerk uitdagend en daarmee leuk en/of nuttig voor ze is.

De methodes die veel gebruikt worden richten zich qua tempo en inhoud (kleine stapjes) op het gemiddelde niveau. Op het niveau van VMBO-tl. Er zullen daardoor zelfs meer kinderen in de groep zijn die scheef gaan wat de balans  betreft.

Hoeveel taakinitiatie kunnen ze opbrengen voor dat saaie werk?
Leren we ze eigenlijk niet af om snel te beginnen?

 

 

5 Tips

Taakinitiatie in de klas: complimenteer de leerlingen die binnen 5 minuten na de instructie aan het werk zijn. Doe dit duidelijk hoorbaar voor de rest. Deze positieve feedback willen de anderen ook horen, daarom gaan er nog meer aan het werk. Dit laat ook zien dat je snel beginnen waardeert.

Moedig de andere kinderen aan om ook te beginnen als dat nodig is en geef een compliment als het ook daadwerkelijk lukt.

Taakinitiatie op school en thuis: Deel grote taken die wel op niveau zijn(!) op in kleinere taken als dit mogelijk is.

Zorg voor een visuele herinnering. Zodat je zeker weet dat duidelijk is wat er moet gebeuren. Teken of schrijf de stappen bijvoorbeeld op een dagtaak. Neem eventueel de taken van de dag (of dat moment) samen door. Hierdoor zet je metacognitie in om taakinitiatie te ondersteunen. Bespreek vooraf hoe het kind de taken denk te gaan doen. Zie het als een film maken in je hoofd van de stappen die gezet moeten worden.

Doe spelletjes in de klas waarbij snelheid het doel is. Tel bijvoorbeeld zodra het tijd is om op te ruimen. Probeer als klas steeds sneller te worden. Mocht precies deze ene leerling blijven treuzelen, laat hem dan eens een keer observeren tijdens het opruimen. Wie werkt het meest efficiënt? Wie start er snel? Kan de leerling zien dat beginnen loont?

 

Voorbeelden van goed ontwikkelde taakinitiatie

  • Het vaste ritueel van in bad gaan zelf uitvoeren.
  • Direct beginnen met het werk na de instructie.
  • Huiswerk op tijd af hebben.

Voorbeelden van slecht ontwikkelde taakinitiatie

  • Niet stoppen met spelen om een taak uit te voeren.
  • Altijd wachten bij een groepsactiviteit tot iemand anders begint.
  • Aan huishoudelijke taken herinnerd moeten worden.

We vinden het fijn als je onze blogs deelt. Voor veel blogs hebben we een PDF gemaakt. Je kunt dit dan downloaden en delen: de bronvermelding staat daarin.

Let op: wij hebben dyslexie en je wordt in onze teksten dus met onze imperfectie geconfronteerd 🙂 . We kiezen voor gratis veel leesvoer maken zonder extra kosten.

Niks missen?

Het is fijn als passend onderwijs ook voor (hoog)begaafde leerlingen wordt gerealiseerd. Wij zetten ons daarvoor in. We delen elke 2 weken gratis een blog met een cadeautje.Wil je niks missen? Schrijf je in voor onze inspiratiemails.

Heel fijn als je de informatie deelt!